Разважанне-сачыненне на тэму "Чалавек на вайне" па літаратурных твораў

У школьную праграму ўваходзяць творы ваеннай прозы. Вучні абмяркоўваюць і аналізуюць кнігі савецкіх пісьменнікаў. А затым пішуць сачыненне на тэму «Чалавек на вайне». Якія крыніцы можна выкарыстоўваць пры выкананні гэтага творчага задання?

«Забітыя пад Масквой»

Адным з твораў, на аснове якіх настаўнікі рэкамендуюць пісаць сачыненне на тэму «Чалавек на вайне», з'яўляецца аповесць Канстанціна Вараб'ёва. «Забітыя пад Масквой» – адна з знакамітых кніг, якія апавядаюць аб абароне савецкай сталіцы ў 1941 годзе.

Галоўны герой аповесці – Аляксей Ястрабаў. Лейтэнант мужна і самааддана змагаецца супраць нямецкіх захопнікаў. Аўтар рэалістычна і дакладна апісаў становішча на фронце ў першы перыяд вайны. Дакладна перададзены знешні аблічча салдат, іх побыт. Няпроста змагацца за Радзіму тады, калі не хапае кулямётаў, а ёсць толькі гранаты, бутэлькі з бензінам і самазарадныя вінтоўкі. Герой аповесці Вараб'ёва адчувае агіду і страх, ідучы на немца. Бо ён такі ж чалавек…

У кнізе Вараб'ёва паказаны не толькі подзвіг, але і простыя чалавечыя эмоцыі: страх, баязлівасць. Ястребову сустракаюцца як героі, так і дэзерціры. Сачыненне на тэму «Паводзіны чалавека на вайне» патрабуе падрыхтоўкі, гэта значыць чытання твораў айчыннай літаратуры.

Безумоўна, аб падзеях 1941-1945 гадоў, як нельга лепш могуць сказаць відавочцы і ўдзельнікі ВЯЛІКАЙ айчыннай вайны. Канстанцін Вараб'ёў прайшоў вайну. Быў кантужаны, двойчы збег з палону. Савецкія крытыкі называлі кнігу «Забітыя пад Масквой» паклёпніцкай. У ёй было занадта шмат праўды і мала пафасу. Сачыненне на тэму «Чалавек на вайне» варта пісаць менавіта пад уражаннем такіх сумленных, праўдзівых твораў.

Больш:

Нервовы імпульс, яго пераўтварэнне і механізм перадачы

Нервовая сістэма чалавека выступае своеасаблівым каардынатарам у нашым арганізме. Яна перадае каманды ад мозгу мускулатуры, органаў, тканін і апрацоўвае сігналы, якія ідуць ад іх. У якасці своеасаблівага носьбіта дадзеных выкарыстоўваецца нервовы імп...

Куды паступаць пасля 11 класа? Якую выбраць прафесію?

Пры выбары сваёй будучай прафесіі не варта абапірацца на чые-то рэкамендацыі і парады, тым больш не трэба падпарадкоўвацца сваім бацькам, якія даволі часта вырашаюць без вас самастойна, куды паступіць пасля 11 класа. Варта задумацца, наколькі паспяхо...

Крывяносная сістэма жывёл, як вынік эвалюцыйнага развіцця свету

Крывяносная сістэма жывёл прайшла доўгі шлях фарміравання ў ходзе эвалюцыйнага развіцця свету. Яна ўтварылася на месцы рудыментарных частак першаснай паражніны цела, якая ў вышэйшых жывёл была выцесненая целломом, або другаснай паражніной цела. У пра...

«Сашка»

У аповесці Кандрацьева паказана вайна вачыма маладога чалавека з просты маскоўскай сям'і. Кульмінацыйным падзеяй у кнізе з'яўляецца момант, калі герой аказваецца перад выбарам: выканаць загад камандзіра ці застацца чалавекам, але пайсці пад трыбунал.

Кандрацьеў адлюстраваў даволі падрабязна дэталі ваеннай жыцця. Пачак канцэнтрату, раскисшая бульба, чэрствыя аладкі – усё гэта складнікі франтавой жыцця. Але як ужо было сказана, менавіта кульмінацыя аповесці дапаможа ў выкананні такога творчага задання, як сачыненне на тэму «Чалавек на вайне».

На фронце час ішло катастрафічна імкліва. Ваенныя падзеі захаплялі за сабой чалавека, часам не пакідаючы перад ім выбару. Па загаду камбата Сашка павінен расстраляць палоннага – такога ж, як і ён, маладога салдата.

Сачыненне-разважанне на тэму «Чалавек на вайне» пішуць па розных твораў ваеннай прозы. Аднак у аповесці Кандрацьева як нідзе паказаны сумневы савецкага салдата. Калі Сашка расстраляе немца, зменіць сваім маральным перакананням. Калі ж адмовіцца, стане здраднікам у вачах аднапалчан.

«Сотнікаў»

Тэма вайны займае цэнтральнае месца ў творах Васіля Быкава. Пісьменнік закранаў такія праблемы, як сумленне, вернасць свайму абавязку. Аднак вышэй за ўсё яго цікавіла тэма гераізму. Прычым не яго знешняе праява, а тое, якім шляхам салдат прыходзіць да яго. Сачыненне на тэму «Подзвіг чалавека на вайне» варта пісаць пасля чытання аповесці «Сотнікаў».

Доўгае жыццё ў мірны, спакойны час не дае часам чалавеку магчымасці даведацца пра тое, хто ён - герой ці баязлівец. Вайна ўсё ставіць на свае месцы. Яна не пакідае магчымасці для сумненняў. Раскрыццё гэтай складанай філасофскай тэмы з'яўляецца характэрнай асаблівасцю творчасці Быкава. Менавіта таму сачыненне на тэму «Вайна ў жыцці чалавека» варта напісаць па адным з твораў савецкага класіка.

«А зоры тут ціхія»

Гэтая аповесць з'яўляецца ў некаторым родзе ўнікальнай. Вайна – з'ява античеловеческое. Але асабліва страшнай ўспрымаецца яе смертаносная сутнасць у супрацьпастаўленьні з жаночай лёсам. Сачыненне на тэму «Вайна ў лёсе чалавека», мабыць, немагчыма напісаць без згадкі аповесці Васільева. У кнізе «А зоры тут ціхія» аўтар перадаў недарэчнасць такога з'явы, як жанчына на вайне.

Гераіні аповесці толькі пачынаюць жыць. Мацярынства – галоўнае іх прызначэнне ў жыцці – спазнаць атрымалася толькі адной з іх. Маладыя зенитчицы з аповесці Васільева гінуць, абараняючы Радзіму. Яны здзяйсняюць подзвіг. Але ж у кожнай з іх былі свае надзеі, мары.

Ключавым момантам у кнізе з'яўляецца апісанне апошніх хвілін жыцця Жэні Камельковой. Дзяўчына адводзіць за сабой немцаў, разумее, што смерць ужо побач, і раптам ўсведамляе, наколькі па-дурному і недарэчна паміраць у васемнаццаць гадоў.

Гісторыя аб гібелі зенитчиц у карэльскіх лясах дапамагае зразумець жах вайны дзецям і падлеткам, якія нарадзіліся больш чым праз паўстагоддзя пасля Вялікай Перамогі. А таму чытаць кнігу Васільева варта не толькі перад напісаннем сачынення на зададзеную тэму.

«У спісах не значыўся»

Мільёны гісторый праваенным подзвігу расказаны відавочцамі. Столькі ж – адданыя забыццю. Падчас вайны загінула каля дваццаці пяці мільёнаў савецкіх людзей. І самае страшнае, што вядома пра лёс далёка не кожнага. У аповесці «У спісах не значыўся» аўтар распавёў пра чалавека, імя якога невядома. Ён змагаўся ў першыя дні вайны. Правёў у Брэсцкай крэпасці амаль год. Ён не атрымліваў лістоў з дому, і яго імя выгравіравана на адной з брацкіх магіл, якіх у нашай краіне жахліва шмат. Але ён быў.

Мікалай Плужников – герой кнігі Васільева – зборны вобраз. Няважна, якога ён быў звання, колькі яму да пачатку вайны споўнілася гадоў і кім былі яго бацькі. Ён быў рускім салдатам, і пра яго подзвігі кажуць сцены Брэсцкай крэпасці. Перад напісаннем сачынення варта абавязкова перачытаць «У спісах не значыўся». Нялішнім будзе таксама азнаёміцца з гісторыяй абароны Брэсцкай крэпасці.

«Жывыя і мёртвыя»

Трылогія Сіманава – яшчэ адзін пункт у спісе абавязковай літаратуры аб вайне. Гэты пісьменнік – заснавальнік панарамнага рамана пра ВАВ. «Жывыя і мёртвыя» – кніга, якая адрозніваецца шырынёй ахопу, выявай розных лёсаў. Чалавек на вайне – цэнтральная тэма рамана Сіманава. Але заслугай гэтага пісьменніка стала не толькі малюнак людзей у трагічны перыяд айчыннай гісторыі. Аўтар «Жывых і мёртвых» паспрабаваў адказаць на такія пытанні: у чым прычына правалу савецкай арміі ў першыя гады вайны, як культ Сталіна адбіўся на чалавечых лёсах?

«Праклятыя і забітыя»

Аб ваенных падзеях Астаф'еў распавёў праз гады. Кніга «Праклятыя і забітыя» была створана ў пачатку дзевяностых. Гэта твор – свайго роду погляд у мінулае. Зрэшты, яркасць і сапраўднасць карціны ваеннага часу, нягледзячы на даўнасць гадоў, у кнізе прысутнічаюць. Аўтар апускае чытача ў атмасферу холаду, голаду, страху і хвароб. Сучасныя школьнікі павінны мець дакладнае ўяўленне аб вайне. Бо яе складнікі - не толькі подзвіг і адвага. Кнігу Астаф'ева чытаць няпроста, але неабходна.

«Лёс чалавека»

Сучасныя крытыкі ставяць пад сумнеў дакладнасць аповесці Шолахава. Як вядома, савецкі салдат пасля знаходжання ў палоне не меў магчымасці спадзявацца на ласку. Згодна з мноства гістарычных дадзеных, герой аповесці «Лёс чалавека» мог быць расстраляны ў першыя ж дні вяртання да сваіх. Але Сакалоў пасля ўцёкаў выжыў.

Нягледзячы на відавочную недакладнасць і, як выказаўся пісьменнік і былы дысідэнт А. Салжаніцын, «ілжывасць», кніга Шолахава мае высокую літаратурную каштоўнасць. Чытаць яе абавязкова трэба перад напісаннем пісьмовай працы.

З незвычайнай трагичностью раскрытая тэма вайны ў «Лёс чалавека» Шолахава. Сачыненне можна пісаць на аснове другой частцы творы. У ёй паказаны наступствы вайны. Бо яна не заканчваецца пасля абвяшчэння перамогі. Яе наступствы адчуваюць і ўдзельнікі баявых дзеянняў, і нават іх дзеці.

Для падрыхтоўкі да напісання сачынення таксама рэкамендуецца азнаёміцца з творамі Бондарава, Гросмана, Адамовіча.