Контр-адмірал Уладзімір Канавалаў: біяграфія, ўзнагароды

Успамінаючы герояў вайны, з дня перамогі ў якой пайшоў ужо восьмы дзясятак гадоў, нельга прайсці міма імёнаў маракоў-падводнікаў, сярод якіх адной з самых яркіх фігур з'яўляецца Герой Савецкага Саюза адмірал Уладзімір Канавалаў. Паводле ацэнак гісторыкаў, на рахунку субмарыны, якой ён камандаваў, самае вялікае колькасць адпраўленых на дно і пашкоджаных варожых судоў.

Сялянскі сын – курсант акадэміі М. В. Фрунзе

Адмірал Канавалаў нарадзіўся 5 снежня 1911 года ў сям'і селяніна вёскі Надзейнае Запарожскай вобласці. Яго дзяцінства прыпала на цяжкія гады Грамадзянскай вайны, якой была ахоплена Украіна. У Данецку, куды неўзабаве пераехала сям'я, Валодзя скончыў школу і паступіў на рабфак Горнага інстытута, рыхтуючыся, як і большасць жыхароў горада, прысвяціць сябе шахтерскому справе. Але яго жыццё склалася зусім па-іншаму.

У тыя гады было прынята прасоўваць самых энергічных і актыўных камсамольцаў на адказныя ўчасткі будаўніцтва Савецкага дзяржавы, дзе ў іх была асабліва вострая неабходнасць. Дайшла чарга і да маладога рабфаковца – выхадца з самых бедных сялян. У 1932 годзе будучы адмірал Канавалаў па камсамольскай пуцёўцы едзе ў Ленінград і становіцца курсантам ваенна-марскога вучылішча, які носіць імя М. В. Фрунзе.

Служба на Чорным моры

Пасля чатырох гадоў вучобы малады лейтэнант Канавалаў накіроўваецца на Чарнаморскі флот, дзе праходзіць далейшую службу на падводнай лодцы «М-51». З першых дзён яму ўдаецца зарэкамендаваць сябе выканаўчым і пісьменным спецыялістам, у сувязі з чым камандаванне флоту давярае яму выкананне многіх адказных даручэнняў. Некаторы час Уладзімір Канстанцінавіч займае розныя пасады ў марской авіяцыі флоту, а затым прызначаецца на падлодку, якая насіла імя «Рэвалюцыянер».

Больш:

Нервовы імпульс, яго пераўтварэнне і механізм перадачы

Нервовая сістэма чалавека выступае своеасаблівым каардынатарам у нашым арганізме. Яна перадае каманды ад мозгу мускулатуры, органаў, тканін і апрацоўвае сігналы, якія ідуць ад іх. У якасці своеасаблівага носьбіта дадзеных выкарыстоўваецца нервовы імп...

Куды паступаць пасля 11 класа? Якую выбраць прафесію?

Пры выбары сваёй будучай прафесіі не варта абапірацца на чые-то рэкамендацыі і парады, тым больш не трэба падпарадкоўвацца сваім бацькам, якія даволі часта вырашаюць без вас самастойна, куды паступіць пасля 11 класа. Варта задумацца, наколькі паспяхо...

Крывяносная сістэма жывёл, як вынік эвалюцыйнага развіцця свету

Крывяносная сістэма жывёл прайшла доўгі шлях фарміравання ў ходзе эвалюцыйнага развіцця свету. Яна ўтварылася на месцы рудыментарных частак першаснай паражніны цела, якая ў вышэйшых жывёл была выцесненая целломом, або другаснай паражніной цела. У пра...

Пачаўшы службу на гэтым падводным баявым караблі ў якасці штурмана, ён неўзабаве становіцца памочнікам камандзіра і займае гэтую пасаду да 1939 года, калі загадам камандавання накіроўваецца на Вышэйшыя спецыяльныя курсы марскога камсаставу. Контр-адмірал В. К. Канавалаў заўсёды вызначаўся жаданнем вучыцца і ўсебакова павышаць свой прафесійны ўзровень, таму што адкрылася тады перспектыва цалкам адпавядала яго планам.

Першыя баі і першыя перамогі

Пасля года вучобы малады марак зноў аказваецца на Балтыйскім флоце. Тут ён уступае ў пасаду памочніка камандзіра падлодкі «Л-3», якая насіла імя «Фрунзенец», якой наканавана было назаўсёды увайсці у гісторыю будучай вайны. З першых дзён нападу Германіі на нашу краіну і да 1942 года адмірал Канавалаў, тады яшчэ капітан-лейтэнант, прымае ўдзел у пяці баявых паходах.

У задачу, пастаўленую перад экіпажам падводнай лодкі, ўваходзіла выкананне задач каравульнай службы, прыкрыццё флангавых частак нашых сухапутных войскаў і ўстаноўка мінных загарод, якія парушаюць марскія камунікацыі фашыстаў. Вынікам гэтых дзеянняў стала знішчэнне чатырох буйных варожых судоў, патапленне ў выніку тарпедных нападаў або подорвавшихся на расстаўленых падводнікамі мінах.

Вучоба на Ціхім акіяне

І нават у перыяд напружаных баявых дзеянняў Уладзімір Канстанцінавіч не спыняе вучыцца. Для павышэння прафесійнага ўзроўню яго камандзіруюць на Далёкі Усход, дзе на адной з субмарын Ціхаакіянскага флоту ён праходзіць гадавую падрыхтоўку. Вярнуўшыся ў 1943 годзе на Балтыку, будучы адмірал Канавалаў, а ў той час - капітан трэцяга рангу, прымае камандаванне той самай падлодкай, на якой раней служыў памочнікам камандзіра.

У напярэдадні перамогі

Апошнія два гады вайны былі для экіпажа «Л-3» асабліва напружанымі. Фашысты, адчуваючы сваю асуджанасць, люта супраціўляліся теснившим іх на ўсіх франтах савецкім частках. У гэтай абстаноўцы вельмі многае залежала ад дзеянняў флоту, і асабліва маракоў-балтыйцамі, якія знаходзіліся ў эпіцэнтры развіваюцца падзей.

У перыяд 1944-1945 гг. падводная лодка пад камандаваннем В. К. Канавалава, дзейнічаючы галоўным чынам у паўднёвай акваторыі Балтыкі, займалася устаноўкай марскіх мін на падыходах да баз праціўніка і блакавала імі маршруты варожых камунікацый. Гэта была цяжкая і небяспечная задача, ад паспяховага выканання якой часта залежала становішча на фронце. І падводнікі з ёй паспяхова спраўляліся. Многія варожыя караблі адправіліся на дно, наткнуўшыся на іх мінныя загароды.

Тарпедная атака з малых глыбінь

У лютым 1945 года, калі нашы войскі развівалі пераможнае наступ, іх прасоўванне ў раёне Земландского паўвострава было спынена артылерыйскім агнём, адкрытым нямецкімі караблямі, якія знаходзіліся паблізу берага. Канавалавым быў атрыманы загад тэрмінова атакаваць непрыяцеля і прымусіць яго спыніць агонь. Непрыкметна падышоўшы да ворага, падводнікі вырабілі торпедную атаку, у выніку якой адно нямецкае судна было пацепленае, а астатнія, не жадаючы выпрабоўваць лёс, пакінулі баявую пазіцыю.

Загад маракі выканалі, але гэта было спалучана з велізарным рызыкай.Пасля таго як, выпусціўшы тарпеду, падводная лодка выявіла сваю прысутнасць, для яе знішчэння фашысты скінулі дваццаць восем глыбінных бомбаў. Толькі па шчаслівай выпадковасці ні адна з іх не дасягнула мэты. Апісваючы гэты эпізод, удзельнікі падзей адзначалі, што вельмі цяжка было сысці з раёна атакі. Нямецкія караблі размясціліся на плыткаводдзе, і падводная лодка павінна была рухацца пад імі літаральна ў некалькіх метрах ад іх кіляў.

Знішчэнне судна «Гойя»

Апавядаючы аб жыцці героя і адзначаючы яе найбольш яркія моманты, адмірала Канавалава біёграфы заўсёды згадваюць торпедную атаку, отправившую на дно Балтыйскага мора нямецкае транспартнае судна «Гойя». Пасля нямецкія гісторыкі Другой сусветнай вайны назвалі гэты эпізод «самай буйной трагедыяй у гісторыі мараплаўства». Гэта і нядзіўна, бо з якія знаходзіліся на борце сямі тысяч пасажыраў, сярод якіх было каля тысячы трохсот маракоў-падводнікаў і паўтары тысячы танкістаў, выратавацца здолелі толькі сто дзевяноста пяць чалавек.

Гэтая аперацыя з'явілася дэманстрацыяй высокага майстэрства экіпажа падлодкі і яе камандзіра. Даганяючы варожы транспарт і саступаючы яму ў хуткасці, Канавалаў прымае рашэнне пераследваць праціўніка, знаходзячыся пры гэтым у надводным становішчы. Гэта была вельмі рызыкоўная мера, але менавіта яна дазволіла нагнаць немцаў і нанесці ім сакрушальны ўдар. Калі ж да месца атакі падаспелі варожыя вартавыя караблі, то, бліскуча выканаўшы складаны манеўр, падводнікі здолелі шчасна адарвацца ад пераследу.

Заслужаныя ўзнагароды

Канец вайны контр-адмірал Канавалаў Уладзімір Харытонавіч сустрэў па-ранейшаму ў званні капітана трэцяга рангу, залатыя адмиральские пагоны былі яшчэ наперадзе. Радзіма адзначыла яго заслугі ў баях з фашыстамі званнем Героя Савецкага Саюза, а таксама многімі ордэнамі і медалямі. Але галоўнай узнагародай была, вядома, перамога, якая дасталася народу неймаверна высокай цаной.

Пасляваенныя гады ветэрана

Праслужыўшы яшчэ некаторы час на легендарнай «Л-3», ён расстаўся са сваім суднам. У гэты перыяд камплектаваўся экіпаж трафейнай падводнай лодкі, захопленай у немцаў у апошнія дні вайны. Па рашэнню галоўнакамандуючага яе камандзірам быў прызначаны Уладзімір Канавалаў.

Адмірал Канавалаў, як ужо было сказана, усё жыццё імкнуўся павышаць свае веды. У 1947 годзе ён паступіў у акадэмію, а праз тры гады паспяхова яе скончыў. З гэтых часоў на працягу пяці гадоў Уладзімір Канстанцінавіч знаходзіцца на выкладчыцкай працы, а затым займае шэраг бачных камандных пастоў, выкарыстоўваючы свой баявы вопыт і веды, атрыманыя ў працэсе вучобы.

Памёр легендарны падводнік ад хваробы сэрца 29 лістапада 1967 года ў Ленінградзе. Пахаванне адбыліся на Красненьком могілках, дзе на яго магіле была ўстаноўлена пліта з цёмнага граніту з надпісам: "Герой Савецкага Саюза, контр-адмірал Уладзімір Канстанцінавіч Канавалаў, 1911-1967 гг."