Кароткае ўтрыманне «Запісак паляўнічага» Тургенева: ажыўшыя сцэны сялянскага жыцця

Кароткі змест «Запісак паляўнічага» Тургенева некаторыя смела называюць мастацкай летапісам прыгоннай беларускай вёскі. У гэтым цыкле апавяданняў просты селянін упершыню быў паказаны як чалавек неверагоднага духоўнага багацця, герой вялікага маштабу.

«Бежин луг»

Гэта твор адкрывае ўвесь цыкл апавяданняў, а, такім чынам, і кароткае змест «Запісак паляўнічага» Тургенева. Гарачым ліпеньскім днём апавядальнік заблудзіўся сярод лесу. Ужо пасля наступлення цемры яму ўдалося выйсці да начным пашы, дзе ён папрасіўся пераначаваць побач з пяццю дзеткамі-пастухамі: Федзем, Ильюшей, Павлушей, Ванем і Костак. Седзячы ля вогнішча, кожны з хлопчыкаў распавядаў сваю гісторыю, звязаную з сустрэчай з тым ці іншым казачным істотай. Федзя апавядае аб тым, што аднойчы, начуючы на фабрыцы, сустрэў гэтага дамавіка. Косця ж распавядае гісторыю цесляра Гаўрылы, які сустрэў русалку. Гасподзь навучыў цесляра осенить сябе крыжам, русалка расплакалася і знікла. Аднак напрыканцы пажадала, каб і Гаўрыла заўсёды хадзіў сумным. Ильюша распавёў аб тым, як псарь Ермил знайшоў на магіле тапельца белага баранчыка, які з надыходам цемры оскалил зубы і пачаў размаўляць зь ім чалавечым голасам. Затым хлопчыкі расказалі аб тым, што калі ў бацькоўскую суботу сесці на дзядзінцы ў царкве, можна ўбачыць нябожчыка ці ж аднаго з тых, хто хутка адправіцца да продкаў. У гэты момант вярнуўся Паўлуша і паведаміў, што справа дрэнна: яго клікаў дамавік. А Федзя дадаў, што Паўла ўжо клікаў утопший Васятка. Паляўнічы заснуў. Калі раніцай ён прачнуўся, усе хлопчыкі спалі. Прачнуўся толькі Паўлуша і пільна паглядзеў на начнога госця. Той моўчкі кінуў яму і пайшоў уздоўж ракі. Павлуши, да жаль, не стала ў тым жа годзе: хлопчык упаў з каня і забіўся.

«Тхор і Калиныч»

Працягваючы выкладаць кароткі змест «Запісак паляўнічага» Тургенева, пяройдзем да наступнага аповяду. Гэта, фактычна, знаёмства з двума зусім процілеглымі характарамі, якія, тым не менш, здолелі знайсці агульную мову і пасябраваць. Перад апавядальнікам паўстае Тхор – не летуценны, разважлівы чалавек, які наскрозь бачыць іх агульнага з Калинычем пана – Полутыкина, які ўмее хаваць свае думкі, хітрыць, калі трэба. Калиныч жа – яго поўная супрацьлегласць: для яго важна падтрымліваць кантакт з прыродай, гэта – асобу летуценная, даверлівая, не занадта добра разбирающаяся ў людзях. Калиныч быў добра знаёмы з сакрэтамі прыроды: яму ўдавалася загаворваць спалох і спыняць кроў. Тхор ж, больш практычны і блізкі «да грамадства, да людзей», не валодаў гэтымі ўменнямі. Тым не менш, Тхор быў прывязаны да Калинычу і спрыяў яму, так як адчуваў сябе больш мудрым. У сваю чаргу, Калиныч любіў і паважаў свайго сябра.

Больш:

«Чароўная лямпа Аладзіну»: ўспамінаем вядомую казку

«Чароўнае лямпа Аладзіну» - адна з самых вядомых казак цыклу «Тысяча і адна ноч». Між іншым, на самай справе, у зборніку яна называецца «Аладзіна і чароўная лямпа». Але ў 1966 годзе ў Савецкім Саюзе з'явіўся выдатн...

Паэма «Чорны чалавек», Ясенін. Аналіз душы пакалення

У студзеньскім нумары часопіса «Новы свет» у 1926 годзе з'явілася ашаламляльная публікацыя: «С. Ясенін. «Чорны чалавек». Тэкст паэмы вырабляў асабліва моцнае ўражанне на фоне нядаўняй трагічнай смерці маладога паэта (як ...

Велімір Хлебнікаў: біяграфія, цікавыя факты з жыцця, фота

Біяграфія Веліміра Хлебнікава дзівіць і здзіўляе, бо як адзін чалавек змог за сваё нядоўгае жыццё літаральна змяніць гісторыю. Цяпер пра гэта паэта і пісьменніка гавораць, пішуць кнігі, здымаюць кіно. І толькі малая крыха людзей знаёмая з сапраўднай ...

«Ермолай і млынарыха»

Кароткі змест «Запісак паляўнічага» Тургенева вядзе нас далей. Апавядальнік знаёміць нас з Ермолаем – дзіўным чалавекам, бесклапотным, дастаткова говорливым, з выгляду безуважлівым і няёмкім. Тым не менш, Ермолай меў выдатнае нюх у плане палявання і рыбалкі. Адправіўшыся на вячэрнюю паляванне на вальдшнепов, героі вырашылі пераначаваць на найблізкай млыне. Жонка мельніка Арына дазволіла ім пераначаваць пад адкрытым падстрэшкам і знесла ім трохі ежы для вячэры. Высветлілася, што апавядальнік быў знаёмы з яе былым панам – г-ном Зверковым (некалі Арына была пакаёўкі ў яго жонкі). Шмат гадоў таму Арына папрасіла ў пана дазволу выйсці замуж за лёкая Пятрушку. Пан і яго жонка былі абураныя такой просьбай, а таму дзяўчыну яны саслалі ў вёску, а Пятрушку аддалі ў салдаты. Пазней Арына заручылася з мельнікам, які і выкупіў яе.

«Павятовы лекар»

Яшчэ адзін цікавы, хоць і вельмі просты аповяд, які варта ўключыць у кароткае змест «Запісак паляўнічага» Тургенева. Як-то ўвосень падчас сваіх падарожжаў апавядальнік захварэў. Ён спыняецца ў гатэлі ў павятовым гарадку. Да яго прыводзяць Трыфана Іванавіча – павятовага лекара, які выпісвае герою лекі і дзеліцца сваёй гісторыяй. Як-то раз доктара выклікалі ў дом збяднелай ўдавы – у запісцы гаспадыня паведаміла, што яе дачка знаходзіцца пры смерці і папрасіла лекара прыехаць як мага хутчэй. Прыбыўшы ў дом удавы, Трыфан Іванавіч пачаў аказваць пасільную дапамогу хворы Аляксандры Андрэеўне, якая пакутавала ад гарачкі. На працягу некалькіх дзён доктар даглядае за пацыенткай і пачынае выпрабоўваць «моцнае да яе размяшчэнне». Аднак нягледзячы на ўсе яго намаганні, Аляксандра не ішла на папраўку. Як-то ўначы, адчуваючы, што канец блізкі, дзяўчына прызналася ў любові Трифону Іванавічу. Праз 3 дні Аляксандра Андрэеўна памерла. Сам жа лекар пасля гэтай гісторыі ўзяў у жонкі Акулину – купеческую дачка, якая адрознівалася кепскім норавам, але мела цэлых сем тысяч пасагу.

«Бурмістр»

Колькі дзіўных, разнастайных і не падобных адзін на аднаго характараў здолеў адлюстраваць І. Тургенеў! Зборнік «Запіскі паляўнічага» можна назваць адным з лепшых дасягненняў пісьменніка. Герой гэтага аповяду – Аркадзь Паўлавіч Пеночкин. Пеночкин лічыцца адным з самых адукаваных людзей у акрузе, адным з самых зайздросных жаніхоў. Яго дом пабудаваны па планеархітэктара з Францыі, ён выпісвае французскія кнігі (хоць і амаль не чытае іх), яго людзі, апранутыя па ангельскай модзе. Аўтар не занадта добра ставіцца да Пеночкину, але як-то раз вымушаны спыніцца ў двараніна на начлег. Назаўтра яны абодва адпраўляюцца ў вёску Пеночкина – Шипиловку, і спыняюцца ў доме Софрона Якаўлевіча, мясцовага бурмістра. Пеночкин распытвае яго аб гаспадарчых справах, і бурмістр распавядае аб тым, што ўсё ідзе як нельга лепш – дзякуючы мудрым парадам пана, вядома. Аб'ехаўшы маёнтак, героі бачаць, што паўсюль пануе выключны парадак. Аднак выходзячы з хлява пасля палявання, героі бачаць двух мужыкоў – аднаго маладога, а іншага старэй. Тыя стаяць на каленях і скардзяцца, што закатаваныя да мяжы бурмістрам. Двух сыноў старога Софрон ўжо забраў у рэкруты, а цяпер хоча адабраць і трэцяга. Апошнюю карову са двара адвёў, а жонку і зусім збіў. Мужыкі сцвярджаюць, што бурмістр руйнуе не толькі іх. Але Пеночкин не жадае нават слухаць іх. Праз некалькі гадзін у Рябове апавядальнік разгаварыўся з Анпадистом – мясцовым знаёмым мужыком. Наратар пачынае распытваць давешнего знаёмага аб шипиловских сялянах. У адказ ён чуе, што вёска толькі афіцыйна належыць Пеночкину, а Софрон валодае ёю, як сваім асабістым дабром і робіць, што яму заманецца. Сяляне вымушаныя працаваць, як парабкі, не пакладаючы рук, а Софрон нажываецца на іх працы. Пану ж мужыкі не бачаць сэнсу скардзіцца: Пеночкину ўсё роўна, пакуль няма нядоімак.

Зразумела, прыведзеныя апавяданні – гэта далёка не ўсе творы з цыкла. Аднак, азнаёміўшыся з кароткім зместам некаторых твораў, вы можаце пераканацца, наколькі рознабакова і незвычайна падышоў да выявы жыцця простых людзей Іван Тургенеў. «Запіскі паляўнічага» - гэта цыкл апавяданняў, які па праве можа лічыцца адным з самых годных і характэрных за ўсю гісторыю рускай літаратуры.